Bezienswaardigheden

De 30 van Zandvoort doet langs de route enkele bijzondere bezienswaardigheden aan. Hieronder worden enkele bezienswaardigheden op de routes van de 30 en 18 km nader toegelicht.

Openluchttheater Caprera (30 km route)

Het Openluchttheater Bloemendaal staat bekend als Caprera en is het mooiste openluchttheater van Nederland. Al meer dan 65 jaar worden hier elke zomer prachtige concerten en voorstellingen gegeven in de openlucht! Natuur en cultuur komen hier samen op een idyllische plek waar iedereen zeker een keer geweest moet zijn; de ideale zomeractiviteit voor cultuur- en natuurliefhebbers! Namen als De Dijk, Ilse DeLange, Veldhuis en Kemper, Herman van Veen, Bløf en Frank Boeijen staan bijna elk jaar op het programma. Ook is er een mooi, kwalitatief aanbod aan kindertheater, cabaret, dans en klassieke muziek. Naast een openluchttheater is Caprera ook een prachtig wandelpark waar de hond nog los mag lopen. Grenzend aan de duinen vind je hier een zee aan groen met spannende hoogteverschillen, een moerasgebied en het ‘Meertje van Caprera’. Het wandelpark is een stukje natuur waar wij trots op zijn. Dagelijks genieten zowel jaarkaarthouders als dagjes-wandelaars van de vierenveertig hectare grond die Caprera rijk is.

Ruïne van Brederode (30 km route)

Na zo’n 18 kilometer wandel je langs de Ruïne van Brederode. Deze ruïne is een overblijfsel van het middeleeuwse kasteel van de heren van Brederode. Tegen het eind van de 13e eeuw begon Willem I Heer van Brederode met de bouw van dit kasteel, wat ongeveer tien jaar in beslag nam. Tijdens de Hoeksche en Kabeljauwse twisten in 1351, werd het kasteel belegerd en ingenomen door de Hoek Gijsbrecht van Nijenrode. Waarschijnlijk zijn de resten van het zwaar beschadigde kasteel toen gesloopt. Zeker is wel dat in het midden van de 14e eeuw het kasteel volledig werd herbouwd op de oude funderingen. Na het verval, dat sinds de plunderingen en brandstichting door Spaanse soldaten in 1573, was opgetreden raakte de ruïne geleidelijk onder het stuifzand van de nabijgelegen Kennemerduinen. In de 19e eeuw trok men zich het lot van deze restanten aan en werd de ruïne rijksbezit. Voorzichtig werd begonnen met het herstel. In september 2010 heeft de Rijksgebouwendienst hier een vervolg aan gegeven, zodat de ruïne behouden wordt voor de komende generaties.

Landgoed Duin en Kruidberg (30 km route)

Halverwege het parcours kan men een blik werpen op Landgoed Duin en Kruidberg in Santpoort. Het Landgoed is ontstaan door samenvoeging van twee landgoederen, Landgoed Duin en Berg en Landgoed Kruidberg. In 1634 kocht Hendrik Reijnst, bewindhebber van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en kassier van de Amsterdamse Wisselbank, de boerenhofstede op Landgoed Duin en Berg. Balthasar Croymans – raadslid en schout van Haarlem, Heer van Streefkerk en Nieuw Lekkerland – liet halverwege de 17e eeuw De Kruidberg bouwen. Het statige landhuis dat herrees, was destijds een van de grootste in de omgeving van Velsen.

Lees verder

In 1679 werd ‘sijn Hoogheijt de Heere Prince van Orangie’, beter bekend als Willem III, stadhouder en later koning van Engeland, eigenaar van het landgoed De Kruidberg. Het landgoed werd al snel daarna ’s Princenbosch genoemd. Het Landgoed was een kleinere versie van zijn paleis en landgoed Het Loo te Apeldoorn. Willem III stierf in 1702 waarna Landgoed De Kruidberg in het verval raakte. De toentertijd bekende politicus en veelvoudig minister, Floris Adriaan Baron Van Hall, werd halverwege de 19e eeuw eigenaar van de landgoederen Duin en Berg en De Kruidberg. Hij voegde de landgoederen samen maar aanvankelijk behielden zij hun eigen naam. Door de jaren heen kochten Van Hall en de volgende eigenaar Guillaume Louis Jacques van der Hucht meerdere percelen op rondom het landgoed, waardoor dit steeds verder naar het kustgebied werd uitgebreid. Jacob Theodoor Cremer en zijn vrouw Annie Hermine Hogan kochten het landgoed in 1885 van de erfgenamen van Van der Hucht. Jacob en Annie zijn de grondleggers van het huidige landgoed, Landgoed Duin & Kruidberg. Na het overlijden van Jacob Theodoor Cremer in augustus 1923 werd het landhuis tot 1940 bewoond door zijn zoon Herbert.

Tijdens de oorlogsjaren en daarna heeft Landgoed Duin & Kruidberg diverse ‘functies’ bekleed. Het fungeerde onder andere als Rooms Katholieke kerk en pastorie van Driehuis, werd het gebruikt als huisvesting voor Duitse officieren, gevorderd door Canadese strijdkrachten, genoten Rode Kruis verpleegsters er hun opleiding en diende het als opvangcentrum voor repatrianten uit Nederlands-Indië. In 1948 kreeg het landhuis voor het eerst een officiële hotelfunctie, want Cremer’s zoon Herbert en later zijn kleinzoon Theo verpachtten het aan een hotelhouder.

In 1961 verkochten de erven Cremer het landgoed aan de Nederlandsche Handel Maatschappij. Deze richtte het in als vakantieoord voor haar medewerkers. Aanvankelijk toonden de medewerkers grote belangstelling voor Landgoed Duin & Kruidberg. Eind jaren tachtig nam deze belangstelling af. Landgoed Duin & Kruidberg’s volgende bestemming was conferentieoord van ABN AMRO. Deze liet in 1996 een conferentiecentrum met vijf vergaderzalen, vier subzalen en een Business Center bouwen. In 2000 werd daar een hotelvleugel aan toegevoegd en in 2002 opende Landgoed Duin & Kruidberg haar poorten officieel voor het grote publiek als zijnde vijfsterrenhotel.

Landgoed Duinlust (30 km route)

Lees verder

Het huis Duinlust is, net als de oranjerie, de modelboerderij en het Grote Huis van het nabijgelegen Elswout, ontworpen door architect Constantijn Muysken (1843-1922). Het huidige huis is niet het eerste gebouw met die naam dat hier stond. In 1815 was Duinlust in handen van Jonkheer Jan Willem Druyvestein die er een witgepleisterd huis liet bouwen. In 1821 verkocht hij zijn bezit aan de Amsterdammer Thomas Atkins die het ook maar korte tijd in bezit had. In 1828 verkopen zijn erfgenamen Duinlust aan Johanna Jacoba van de Velde, weduwe van Willem Borski (‘van Elswout’). Hun kleindochter, die ook Johanna Jacoba heet, gebruikt Duinlust als zomerverblijf. Zij is getrouwd met haar neef David van der Vliet als zij in 1881 het huis erft.

Echt gehecht aan het huis was ze niet. Binnen een jaar wordt het oude Duinlust gesloopt en een architect aangesteld voor het nieuwe huis. De plek zelf was des te meer van betekenis voor de familie. Ze laten 82.000 grove dennen aanplanten om het duinzand vast te leggen achter de beoogde bouwplaats. Terwijl architect Muysken aan het werk gaat, wordt landschapsarchitect Eduard Petzold betrokken bij de inrichting van tuin en park.

We kunnen nog steeds genieten van de meest briljante ingreep uit het ontwerp van Petzold. Vanaf het terras van het huis is een schitterend zicht gecreëerd op de aanleg van Elswout. Dat wordt met een vakterm ‘borrowed landscape’ genoemd: de omgeving doet mee in het ontwerp. De weg tussen Duinlust en Elswout had hier als storend element kunnen optreden. Ware het niet dat deze zo verdiept in het landschap ligt dat je er overheen kijkt. Hoe slim!

In de hoogtijdagen van Duinlust, zo rond 1900, stonden rond het huis tuinvazen en potten vol bloeiende planten. Er waren mozaïekperken en op het terras stonden kuipen met laurier-, oranje- en citroenbomen.

Het park in romantische landschapsstijl is voor zowel natuurliefhebbers als voor mensen met interesse in historie en architectuur zeer de moeite waard. Wandelaars kunnen hier heerlijk dwalen over kronkelige paadjes langs statige beuken en eiken en vanaf het voorjaar genieten van de rijkdom aan stinsenplanten. Het landgoed wordt nu beheerd door Staatsbosbeheer en maakt deel uit van Nationaal Park Zuid-kennemerland.

In de Gouden Eeuw ontdekten rijke Amsterdamse kooplieden de binnenduinrand van Zuid-Kennemerland als de ideale plek om een buitenplaats aan te leggen: hoog en droog in de duinen en niet te ver van de stad. Zo ontstond in 1783 landgoed Duinlust. Landgoed Duinlust tref je 5 km voor de finish aan.

Wisenten van Kraansvlak (18 km route)

Het zou zo maar kunnen dat je als loper over het Duinpieperpad in de duinen links van je grote, donkere silhouetten ziet. Dat zijn wisenten, Europa’s grootste landzoogdier en ooit bijna uitgestorven. Vanuit enkele exemplaren in dierentuinen zijn ze begin vorige eeuw teruggefokt. Wereldwijd zijn er nu ongeveer 5000 maar daarmee staan ze nog steeds op de lijst van bedreigde diersoorten.

Sinds 2007 leeft hier in de duinen een kudde wisenten in het wild. PWN en ARK Natuurontwikkeling maken dit bijzondere project mogelijk. Van zes dieren is de kudde via natuurlijke aanwas al gegroeid naar 19 dieren. En ook dit jaar worden weer kalfjes verwacht, die worden ingeschreven in het internationale wisentenstamboek.

In het winterhalfjaar is er een speciaal pad open door een deel van het Kraansvlak. Daar mag je op eigen gelegenheid wandelen met een kans op een unieke ontmoeting met de wisent.

In dit project wordt veel wetenschappelijk onderzoek verricht, wat wereldwijd uniek is. We weten namelijk nog veel niet over de wisent en zijn natuurlijke gedrag. Alle resultaten worden actief gedeeld.
Wil je meer weten? Kijk dan op www.wisenten.nl.